Zabrze: W SCCS otwarto nową Pracownię Elektrofizjologii i Stymulacji Serca

W Śląskim Centrum Chorób Serca otwarto 26 czerwca 2019 roku nową Pracownię Elektrofizjologii i Stymulacji Serca. W historycznym miejscu, znanym z pierwszych przeszczepów serca Profesora Zbigniewa Religi, utworzono salę do zabiegów elektroterapii serca oraz pracownię hybrydową, wykorzystywaną między innymi do zabiegów ablacji i leczenia powikłań procedur elektroterapii.

Od przeszczepów serca do zabiegów hybrydowych

Pracownia Śląskiego Centrum Chorób Serca stała się znana z powodu słynnego zdjęcia, wykonanego w 1985 roku przez Jamesa L. Stanfielda, fotografa National Geographic. Fotografia przedstawia Profesora Zbigniewa Religę czuwającego przy pacjencie, Tadeuszu Żytkiewiczu, po kilkunastogodzinnej operacji przeszczepu serca. W rogu sali śpi wyczerpany asystent Profesora Romuald Cichoń.

Pionierskie operacje przeszczepów serca Profesora Zbigniewa Religii stanowiły ogromny przełom w historii polskiej medycyny. Przeszczep serca to metoda stosowana wtedy, kiedy terapie farmakologiczne, zabiegowe i urządzenia wszczepialne nie są w stanie znacząco poprawić stanu chorego serca, przede wszystkim w ciężkiej postaci niewydolności serca.

– Liczba transplantacji serca od lat stale wzrasta. To ważna część kardiologii i ogromna szansa dla pacjentów, zwłaszcza ze schyłkową postacią niewydolności serca, z nasilonymi objawami i złym rokowaniem. Dążenia kardiologów koncentrują się wokół tego, by jak najdłużej wspierać naturalną pracę serca pacjenta i niwelować objawy chorób. W kontekście zaburzeń rytmu serca, które nierozpoznane, nieleczone lub leczone niewłaściwie, mogą w konsekwencji doprowadzić do niewydolności serca, arsenał terapeutyczny jest imponujący i bogaty. Elektroterapia to ważna dziedzina współczesnej kardiologii, potrzebna coraz liczniejszej grupie pacjentów. Rośnie zapotrzebowanie na zabiegi ablacji, a także na złożone procedury hybrydowe, wykonywane w zabezpieczeniu kardiochirurgicznym - stąd inwestycja Śląskiego Centrum Chorób Serca właśnie w ten profil pracowni – mówi Prof. Piotr Przybyłowski, Dyrektor Medyczny w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu.

Ablacje, implantacje, ekstrakcje

– Epidemia migotania przedsionków i związane z nią udary niedokrwienne mózgu to wciąż duże wyzwanie zdrowotne, ale także społeczne – istotnie większe w kontekście starzejącego się społeczeństwa w Polsce i w Europie. Rozwiązaniem jest dostarczanie pacjentom sprawdzonych rozwiązań z zakresu nowoczesnej, efektywnej i dostępnej diagnostyki oraz terapii arytmii – mówi Prof. Łukasz Szumowski, Minister Zdrowia.

W nowej Pracowni Elektrofizjologii i Stymulacji Serca Śląskiego Centrum Chorób Serca znajduje się sala zabiegowa, która będzie wykorzystywana między innymi do zabiegów implantacji urządzeń wszczepialnych takich jak: stymulatory, kardiowertery-defibrylatory i układy do terapii resynchronizującej pracę serca. W pracowni jest także sala hybrydowa, w której będą wykonywane bardziej złożone zabiegi i procedury, często wymagające zapewnienia zabezpieczenia kardiochirurgicznego.

– W Pracowni hybrydowej będziemy przeprowadzać między innymi zabiegi ablacji, polegające na znalezieniu i unieszkodliwieniu tkanek serca, odpowiedzialnych za nieprawidłowe przewodzenie impulsów elektrycznych. Sala będzie wykorzystywana także do leczenia powikłań zabiegów elektroterapii, a więc na przykład do usuwania elektrod czy całych urządzeń wszczepialnych u pacjentów, u których doszło do infekcji lub uszkodzenia tych układów. Tego typu zabiegi muszą być przeprowadzone w odpowiednim zabezpieczeniu. Dotychczas przeprowadzaliśmy je w Klinice Kardiochirurgii. Konieczność przenoszenia pacjenta oczekującego na zabieg do innej kliniki może wiązać się z niepotrzebnym stresem chorego, dlatego nowa pracownia i lepsze warunki, jakie możemy zaoferować naszym pacjentom, cieszą nas tym bardziej – mówi prof. Zbigniew Kalarus, kierownik I Katedry i Oddziału Klinicznego Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii SCCS w Zabrzu.

Najnowsze technologie

W nowej Pracowni Elektrofizjologii i Stymulacji Serca Śląskiego Centrum Chorób Serca będą wykorzystywane dwa stoły operacyjne z nowoczesnymi systemami rentgenowskimi - angiografy. Nowoczesna platforma do wykonywania zabiegów monitorowanych badaniami obrazowymi to wysoka jakość obrazu, wyższy profil bezpieczeństwa dzięki niskiej dawce promieniowania i lepsza ergonomia pracy operatorów. Eksperci zwracają uwagę także na multimodalnościowy charakter pracowni, polegający na  możliwości wykorzystania wielu sposobów obrazowania i nakładania na siebie w trakcie zabiegów wcześniej wykonanych obrazów serca.

Każdy z trzech dostępnych w Pracowni nowoczesnych systemów monitorowania serca w 3D posiada nieco odmienne funkcje, którą mogą być ściśle dopasowane do specyficznych potrzeb danego zabiegu. Różne wielopolowe elektrody pozwalają „zmapować”, czyli znaleźć i określić źródła arytmii łatwiej, szybciej i bardziej precyzyjnie niż w przypadku tradycyjnych procedur zabiegowych. Dzięki temu na przykład zabiegi ablacji są bardziej skuteczne i bezpieczne.

– W naszej nowej pracowni będziemy mogli wykonywać zarówno ablacje endokardialne, jak i epikardialne. Wiadomo, że u części pacjentów, głównie z niedokrwiennym uszkodzeniem mięśnia sercowego, dochodzi do powstawania zmian odpowiedzialnych za powstawanie zaburzeń rytmu na powierzchni serca, a nie w środku organu. W związku z tym klasyczny zabieg wykonywany z dostępu przeznaczyniowego nie pozwala na usunięcie tego rodzaju arytmii. Rozwiązaniem jest zabieg przeprowadzany z nakłuciem worka osierdziowego, wprowadzeniem elektrody i zastosowaniem aplikacji na zewnątrz serca. Taki zabieg musi być przeprowadzony w zabezpieczeniu kardiochirurgicznym – będzie odtąd wykonywany w nowej pracowni hybrydowej – mówi dr hab. n. med. Oskar Kowalski, kierownikPracowni Elektrofizjologii i Elektrostymulacji Serca w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu, były przewodniczący Sekcji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Większa dostępność procedur

– W ośrodkach referencyjnych, takich jak Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu, liczba pacjentów oczekujących na zabiegi z zakresu elektroterapii jest duża. Czas oczekiwania na przykład na planowy zabieg ablacji jest mierzony nie w miesiącach, a latach. To wyzwanie, któremu niełatwo sprostać, ale nowoczesne wyposażenie profilowanych pracowni elektrofizjologii i stymulacji serca jest ważnym narzędziem, które pozwoli sukcesywnie zwiększać dostępność procedur. Lepsze warunki i nowoczesny sprzęt wykorzystywany w czasie zabiegów to krótszy czas i lepsza efektywność procedur. Dzięki temu zabiegów można wykonać więcej, a nowoczesny sprzęt jest w pełni wykorzystywany. To inwestycja, która jest opłacalna zarówno z punktu widzenia pacjenta, szpitala, jak i płatnika. Z okazji otwarcia nowej pracowni i jej wspaniałego wyposażenia Dyrekcji Śląskiego Centrum Chorób Serca w imieniu całego środowiska kardiologicznego chciałabym przekazać najserdeczniejsze gratulacje – mówi prof. Przemysław Mitkowski, Przewodniczący Komisji ds. Komunikacji Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.