Porady podatkowe od serca
Czy są nowe ulgi podatkowe w rozliczeniu za rok 2023?
Po chaosie roku 2022 spowodowanym przez Polski Ład, rok 2023 nie przyniósł większych rewolucji w zakresie odliczeń. W zasadzie zmodyfikowana została ulga na zabytki – nie można już z niej korzystać w przypadku nabycia nieruchomości, a wydatki związane z pracami konserwatorskimi, restauratorskimi lub robotami budowlanymi w zabytku można odliczyć dopiero po zakończeniu tych prac, a nie w trakcie trwania prac (ponoszenia wydatków). Dodatkowo z odliczenia można korzystać wyłącznie w zakres prac i robót określonych w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Oczywiście wciąż możemy korzystać z wielu innych ulg, w tym między innymi:
1) zerowy PIT obejmujący ulgi dla:
a) młodych podatników,
b) rodzin wielodzietnych,
c) powracających zza granicy,
d) seniorów;
2) ulga rodzinna;
3) ulga rehabilitacyjna;
4) darowizny;
5) termomodernizacja.
Komu przysługuje ulga rehabilitacyjna i na czym polega?
Ulga rehabilitacyjna jest skierowana do osób niepełnosprawnych lub osób, na których utrzymaniu pozostają osoby niepełnosprawne. Wydatki na cele rehabilitacyjne obejmują kilkanaście typów wydatków, w tym między innymi na:
1) adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
2) zakup, naprawę lub wynajem:
a) wyrobów medycznych
b) indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych;
2) pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, chłonne majtki, podkłady, wkłady anatomiczne, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł;
3) odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym, w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym;
4) odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne lub leczniczo-rehabilitacyjne;
5) leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować stale lub czasowo te leki;
6) używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł.
Część wydatków jest przy tym nielimitowana (np. zakup i naprawa sprzętu rehabilitacyjnego lub adaptacja i wyposażenie mieszkania, opieka pielęgniarki). Część zaś jest limitowana – przykładowo w przypadku używania auta można odliczyć 2280 zł w roku podatkowym.
Jak skorzystać z ulgi prorodzinnej (ulga na dziecko)?
Z ulgi prorodzinnej (na dzieci) korzystają rodzice dzieci małoletnich, niepełnosprawnych (a dokładniej, które otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną) lub uczących się do 25 roku życia. W tym ostatnim przypadku z ulgi można skorzystać, jeżeli dziecko nie ma własnych przychodów lub przychody dziecka nie przekroczyły kwoty 16 061,28 zł.
Wysokość ulgi zależna jest od ilości dzieci i wynosi odpowiednio:
- 1112,04 zł za rok przy jednym dziecku,
- 2224,08 zł za rok przy dwójce dzieci,
- 4224,12 zł za rok przy trójce dzieci,
- w przypadku czwórki lub większej ilości dzieci sprawa jest nieco bardziej skomplikowana, gdyż na pierwszą dwójkę wynosi po 1112,04 zł + na trzecie 2000,04 zł + na czwarte 2700 zł + na każde kolejne 2700 zł.
Skorzystanie z ulgi jest relatywnie proste – wystarczy wypełnić odpowiednie rubryki w PIT/O.
Komu przysługuje ulga na leki i ile można odliczyć?
Ulga na leki, to rodzaj ulgi rehabilitacyjnej. Osoba niepełnosprawna (ewentualnie osoba, na utrzymaniu której pozostaje osoba niepełnosprawna) może odliczyć od dochodu wydatki na leki, ale wyłącznie w kwocie przekraczającej miesięcznie 100 zł. W przypadku zatem częstego kupowania leków opłacalne będzie kumulowanie wydatków w danym miesiącu (oczywiście, o ile to możliwe).
Dodatkowo muszą to być leki, których stosowanie zostało zlecone przez lekarza specjalistę. Warunkiem odliczenia wydatków jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
1) orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub
2) decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3) orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.
Podstawą odliczenia będą faktury za leki.
Ulga na sprzęt rehabilitacyjny – jak działa?
W ramach ulgi rehabilitacyjnej osoba niepełnoprawna lub osoba, na utrzymaniu której pozostaje osoba niepełnosprawna, może odliczać między innymi wydatki na:
1) zakup, naprawę lub najem wyrobów medycznych wymienionych w wykazie wyrobów medycznych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 38 ust. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 826, 1733, 1938 i 2105) oraz wyposażenia umożliwiającego ich używanie zgodnie z przewidzianym zastosowaniem, z wyjątkiem pieluchomajtek, pieluch anatomicznych, chłonnych majtek, podkładów i wkładów anatomicznych;
2) zakup, naprawę lub najem indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, oraz wyposażenia umożliwiającego ich używanie zgodnie z przewidzianym zastosowaniem, niewymienionych w wykazie, o którym mowa w pkt 2a, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;
3) pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, chłonne majtki, podkłady, wkłady anatomiczne, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł;
4) zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności
- z tym, że wydatki podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.
Aby dokonać odliczenia podatnik musi zbierać faktury dokumentujące poniesione wydatki.
Czy mogę odliczyć darowiznę w rozliczeniu rocznym?
W rozliczeniu rocznym podatnik może odliczyć od dochodu darowizny przekazane na cele:
a) pożytku publicznego
b) kultu religijnego,
c) krwiodawstwa,
d) kształcenia zawodowego publicznym szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe,
e) określone w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie (Dz. U. poz. 1551 oraz z 2023 r. poz. 1688),
- w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6% dochodu;
Niezależnie od powyższego podatnik może przekazać 1,5% podatku na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego – odliczenie darowizny od dochodu i przekazanie 1,5% podatku na OPP, to dwie różne rzeczy.
Paweł Ziółkowski - prawnik, publicysta, wykładowca. Posiada ponad dwudziestoletnie doświadczenie zawodowe w zakresie tematyki prawnej. Od 2000 r. wykonuje działalność gospodarczą w zakresie konsultingu, w ramach której pomaga zakładać, prowadzić i likwidować inne firmy (działalność prowadzona jest pod firmą Paweł Ziółkowski Biuro Doradztwa Gospodarczego). Autor ponad 16.000 publikacji w prasie fachowej i portalach elektronicznych. Zrealizował ponad 2000 szkoleń o tematyce prawnej, także w formie webinariów. Prowadzi zajęcia na Studiach Podyplomowych Kadry i Płace (GWSH w Katowicach oraz UTH w Warszawie) oraz na Studiach Podyplomowych Rachunkowości i Podatków (Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu). Specjalizuje się w podatkach, prawie pracy i prawie działalności gospodarczej.
